با افزایش سن، پوست صورت به دلیل کاهش تولید کلاژن و الاستین، ضعیف شدن بافت‌های همبند زیرین و تأثیر جاذبه زمین، دچار افتادگی، شل شدن و ایجاد چین و چروک می‌شود. این تغییرات به ویژه در ناحیه گونه‌ها، خط فک و گردن مشهود هستند. لیفت صورت (Facelift)، یا ریتیدکتومی (Rhytidectomy)، مجموعه‌ای از اقدامات جراحی و غیرجراحی است که هدف اصلی آن، جوانسازی ظاهر صورت و گردن، رفع افتادگی پوست و بازگرداندن زیبایی و شادابی از دست رفته است.
اگر به دنبال بهترین روش لیفت صورت هستید یا می‌خواهید بدانید که لیفت صورت چیست و شامل چه مراحلی می‌شود، این مقاله جامع برای شما تهیه شده است.
لیفت صورت چیست و چه کسانی کاندیدای مناسب آن هستند؟
لیفت صورت یک فرآیند پیچیده زیبایی است که نه تنها پوست را می‌کشد، بلکه ساختار عضلانی و بافت‌های زیرین صورت را نیز بازآرایی می‌کند تا نتایج طبیعی، ماندگار و چشمگیری به دست آید.
اهداف اصلی لیفت صورت:
- رفع افتادگی گونه‌ها: بازگرداندن حجم و موقعیت گونه‌های که به دلیل جاذبه به سمت پایین حرکت کرده‌اند.
- بهبود خط فک و غبغب: از بین بردن شل شدگی پوست و چربی در ناحیه زیر چانه و بازیابی تعریف واضح خط فک (Jawline).
- صاف کردن چین و چروک‌ها: کاهش عمق خطوط خنده (چین نازولبیال) و خطوط ماریونت (Marionette Lines) در اطراف دهان.
- جوانسازی گردن: رفع باندهای گردنی (Neck Bands) و پوست اضافی در گردن که اغلب همراه با افتادگی صورت است.
کاندیدای ایده آل برای لیفت صورت:
بهترین کاندیداها برای جراحی لیفت صورت افرادی هستند که:
- از نظر فیزیکی سالم هستند و بیماری‌های زمینه‌ای جدی ندارند.
- کشسانی پوست (Skin Elasticity) نسبتاً خوبی دارند، زیرا این امر به سازگاری پوست با ساختار جدید کمک می‌کند.
- دارای افتادگی متوسط تا شدید در ناحیه گونه‌ها، خط فک و گردن هستند.
- انتظارات واقع‌بینانه‌ای از نتایج جراحی دارند و درک می‌کنند که جراحی، فرآیند پیری را متوقف نمی‌کند، بلکه آن را به عقب می‌اندازد.
- سیگار نمی‌کشند یا حداقل ۶ هفته قبل و بعد از عمل سیگار را ترک کرده‌اند، زیرا نیکوتین به شدت در روند بهبود اختلال ایجاد می‌کند.
انواع روش‌های لیفت صورت (جراحی): فراتر از کشیدن پوست
جراحی لیفت صورت که مؤثرترین و ماندگارترین روش برای مقابله با پیری شدید است، خود به چند دسته اصلی تقسیم می‌شود که بر اساس میزان تهاجم و عمق عمل جراحی انتخاب می‌شوند.
الف. لیفت عمیق (Deep Plane Facelift):
- این روش پیشرفته‌ترین و پیچیده‌ترین نوع جراحی لیفت صورت است. در این تکنیک، جراح نه تنها پوست را می‌کشد، بلکه لایه عمیق‌تر عضلانی-نیام زیرین معروف به SMAS (Superficial Musculoaponeurotic System) را نیز آزاد کرده و آن را به صورت عمودی (و نه صرفاً افقی) جابجا می‌کند.
- مزیت: نتایج حاصل از لیفت عمیق بسیار طبیعی و ماندگار هستند، زیرا بافت‌ها به جای کشیده شدن، به موقعیت طبیعی خود بازگردانده می‌شوند. این روش در رفع عمیق‌ترین چین و چروک‌ها و افتادگی خط فک مؤثر است.
- زمان بهبودی: طولانی‌تر از سایر روش‌ها، معمولاً ۲ تا ۴ هفته.
ب. لیفت SMAS (SMAS Facelift):
- توضیحات: در این روش، جراح پوست را از لایه SMAS جدا می‌کند، سپس لایه SMAS را سفت کرده و می‌کشد و در نهایت پوست روی آن قرار می‌گیرد. این روش استاندارد طلایی لیفت صورت برای سالیان متمادی بوده است.
- مزیت: نتایج مؤثر و ماندگار برای افتادگی‌های متوسط تا شدید. زمان بهبودی کمی کوتاه‌تر از لیفت عمیق است.
بیشتر بدانید: لیفت پیشانی و صورت در کرج و تهران
ج. مینی لیفت (Mini-Facelift):
- این روش کمتر تهاجمی است و فقط برای اصلاح افتادگی خفیف تا متوسط استفاده می‌شود. برش‌ها کوتاه‌تر بوده و معمولاً در اطراف گوش محدود می‌شوند. جراح مقدار کمی از پوست اضافی را برداشته و ساختار SMAS سطحی را سفت می‌کند.
- مزیت: زمان بهبودی بسیار سریع‌تر، زخم‌های کوچک‌تر و هزینه کمتر. این روش بیشتر بر بهبود خط فک و غبغب تمرکز دارد.
- کاندیدا: افرادی که در مراحل اولیه پیری هستند و هنوز افتادگی شدید رخ نداده است.
د. لیفت گردن (Neck Lift):
- توضیحات: اغلب به عنوان بخشی از جراحی لیفت صورت انجام می‌شود، اما در برخی موارد می‌تواند به تنهایی انجام شود. این جراحی شامل برداشتن پوست و چربی اضافی در ناحیه گردن و سفت کردن عضلات گردنی (پلاتیسما) است.
- کاربرد: رفع غبغب، از بین بردن چربی اضافی زیر چانه (لیپوساکشن گردن) و صاف کردن باندهای عمودی گردن.
لیفت صورت بدون جراحی: روش‌های کم‌تهاجمی برای جوانی پایدار
برای افرادی که به دنبال روش‌های کم‌خطرتر هستند یا افتادگی پوست آن‌ها هنوز به حدی نرسیده که نیاز به جراحی داشته باشند، لیفت صورت بدون جراحی گزینه‌های عالی را فراهم می‌کند.
الف. لیفت با نخ (Thread Lift):
- در این روش کم‌تهاجمی، جراح از طریق برش‌های بسیار ریز، نخ‌های قابل جذب (معمولاً از جنس PDO) را در زیر پوست قرار می‌دهد. این نخ‌ها دارای خارهای کوچکی هستند که بافت‌های افتاده را گرفته و آن‌ها را به سمت بالا می‌کشند تا ظاهری لیفت شده ایجاد شود.
- مزیت: لیفت صورت با نخ روشی سریع است، نیاز به بیهوشی ندارد و دوره نقاهت بسیار کوتاهی دارد. علاوه بر کشش مکانیکی، بدن به مرور در اطراف این نخ‌ها کلاژن تولید می‌کند که به بهبود بافت پوست کمک می‌کند.
- ماندگاری: نتایج موقتی هستند و معمولاً بین ۱ تا ۲ سال دوام دارند.
ب. درمان‌های مبتنی بر انرژی (Energy-Based Treatments):
این روش‌ها از انرژی‌های مختلف برای تحریک عمیق تولید کلاژن استفاده می‌کنند تا پوست سفت شود.
- اولتراپی (Ultherapy): از امواج متمرکز فراصوت (Ultrasound) برای گرم کردن لایه‌های عمیق پوست (لایه SMAS) استفاده می‌کند و باعث انقباض کلاژن و لیفت تدریجی می‌شود.
- هایفوتراپی (HIFU): مشابه اولتراپی، از امواج فراصوت برای سفت کردن پوست بدون جراحی استفاده می‌کند.
- فرکانس رادیویی (Radiofrequency – RF) و آر اف فرکشنال: مانند روش‌هایی چون Morpheus8، انرژی گرمایی را به لایه‌های زیرین پوست منتقل می‌کند تا کلاژن‌سازی را فعال کرده و باعث سفت شدن و بهبود کیفیت پوست شوند.
ج. فیلرها و بوتاکس (Injectables):
- این تزریقات به تنهایی لیفت واقعی ایجاد نمی‌کنند، اما می‌توانند ظاهر لیفت شده را شبیه‌سازی کنند.
- فیلرها (پرکننده‌ها): تزریق ژل هیالورونیک اسید یا رادیس در نواحی کلیدی مانند شقیقه‌ها، گونه‌ها و خط فک می‌تواند حجم از دست رفته را جبران کرده و باعث بالا کشیدن غیرمستقیم (Chemical Lift) بافت‌های مجاور شود.
- بوتاکس: برای شل کردن عضلاتی که باعث کشیدن ابروها یا خطوط گردن به سمت پایین می‌شوند، استفاده می‌شود تا عضلات لیفت‌کننده غالب شوند.
مراحل جراحی لیفت صورت و مراقبت‌های پس از عمل
درک فرآیند جراحی و بهبودی برای افرادی که تصمیم به جراحی لیفت صورت گرفته‌اند، حیاتی است.
مراحل کلیدی جراحی:
- بیهوشی: جراحی معمولاً تحت بیهوشی عمومی یا آرام‌بخشی و بی‌حسی موضعی انجام می‌شود.
- برش‌ها: برش‌های لیفت صورت با دقت طراحی می‌شوند تا کاملاً پنهان باشند. معمولاً برش از خط رویش مو در ناحیه شقیقه شروع شده، در امتداد انحنای طبیعی جلوی گوش، پشت غضروف گوش و در نهایت پشت لاله گوش و به سمت پایین در خط موی پشت گردن ادامه می‌یابد.
- تغییر موقعیت بافت‌ها: پوست از لایه SMAS جدا شده و جراح لایه‌های عمیق‌تر (SMAS) را به سمت بالا می‌کشد و با بخیه‌های دائمی تثبیت می‌کند.
- برداشتن پوست اضافی و بخیه: پوست با دقت روی ساختار جدید تنظیم می‌شود، پوست اضافی برداشته شده و برش‌ها با بخیه‌های ظریف بسته می‌شوند.
- تخلیه مایعات (درن): گاهی اوقات برای جلوگیری از تجمع خون یا مایعات (هماتوم یا سروما)، لوله‌های تخلیه (درن) زیر پوست قرار داده می‌شود که معمولاً پس از ۲۴ تا ۴۸ ساعت برداشته می‌شوند.
مراقبت‌های بعد از لیفت صورت: تضمین بهترین نتیجه
موفقیت نهایی لیفت صورت تا حد زیادی به رعایت دقیق توصیه‌های بعد از عمل بستگی دارد:
- استراحت و پرهیز از فعالیت سنگین: حداقل به مدت ۲ تا ۳ هفته از بلند کردن اجسام سنگین و فعالیت‌های ورزشی پرهیز کنید.
- مدیریت تورم و کبودی: تورم و کبودی طبیعی است و در هفته اول به اوج خود می‌رسد. استفاده از کمپرس سرد طبق دستور پزشک و خوابیدن با سر بالاتر از سطح بدن به کاهش این عوارض کمک می‌کند.
- باند و پانسمان: ناحیه عمل تا چند روز توسط بانداژ فشاری محافظت می‌شود. این باند به کاهش تورم و حمایت از بافت‌های لیفت شده کمک می‌کند.
- مصرف داروها: مصرف دقیق داروهای آنتی‌بیوتیک برای جلوگیری از عفونت و داروهای ضددرد تجویز شده توسط پزشک ضروری است.
- مراقبت از زخم: برش‌ها باید تمیز و خشک نگه داشته شوند و از قرار گرفتن مستقیم در معرض نور خورشید برای مدت طولانی جلوگیری شود تا جای زخم‌ها به مرور زمان محو شوند.
طول عمر و ماندگاری لیفت صورت
یکی از سؤالات پرتکرار این است که ماندگاری لیفت صورت چقدر است؟
- جراحی: نتایج جراحی لیفت صورت (به ویژه لیفت عمیق و SMAS) معمولاً بین ۱۰ تا ۱۵ سال دوام می‌آورند. این جراحی “ساعت پیری” را به عقب می‌کشد، اما فرآیند پیری طبیعی بدن همچنان ادامه خواهد داشت.
- بدون جراحی: ماندگاری روش‌های غیرجراحی (نخ، هایفو و فیلر) بسیار کوتاه‌تر بوده و نیاز به تکرار دوره‌ای دارند.
در نهایت، لیفت صورت چه از نوع جراحی و چه بدون جراحی، یک تصمیم شخصی و مهم است که باید پس از مشاوره با یک جراح پلاستیک باتجربه و دارای بورد تخصصی اتخاذ شود تا بهترین روش متناسب با نیازها و اهداف شما انتخاب گردد.
