درمان شقاق با سم بوتولونیوم(بوتاکس) یک درمان نوین برای بیماری فیشر یا ترک خوردگی مقعد یا همان شقاق میباشد. اینکار به کمک اثر بوتاکس یعنی تاثیر شل کنندگی آن بر عضلات، به کاهش درد بیماران و تسریع در بهبود محل زخم ناشی از شقاق کمک مینماید. درمان شقاق با بوتاکس نیاز به بستری نداشته و یک پروسه سرپایی میباشد. جدیدترین درمان شقاق یا فیشر، تزریق بوتاکس است. اینکار برای بیماران با فیشر مزمن که بیشتر از ۶هفته از شروع علائمشان میگذرد و کاندید جراحی اسفنکتر مقعدی هستند، به عنوان آخرین راه غیر جراحی برای درمان شقاق یا ترک مقعدی مناسب میباشد.
شقاق یا فیشر چیست؟
شقاق یا ترک خوردگی مقعد یا به اصطلاح علمی “فیشر”، به ترک خوردگی یا پارگی خطی در کانال مقعدی گفته میشود. کانال مقعد، به حدود ۱۰ سانتی متری انتهایی دستکاه گوارش که مدفوع از آن عبور کرده و از طریق مقعد خارج میشود گفته میشود. زخم ایجاد شده ناشی از شقاق مقعدی معمولا به دلیل حرکت زیاد مقعد،قوی بودن عضله مقعدی و همچنین عبور مواد عفونی آلوده، ترمیم بسیار ضعیفی دارد.
چرا شقاق یا ترک خوردگی مقعد ایجاد میشود؟
ترک خوردگی مقعدی یا شقاق مانند هر بیماری دیگر مقعدی، در تمامی سنین و تمامی جنسیت ها میتواند رخ دهد. نسبت شیوع این بیماری در مرد و زن تفاوتی ندارد. برخی از دلایل شایع ایجاد شقاق عبارت اند از:
-یبوست مزمن و اجابت مزاج دشوار
-اسهال طولانی مدت
-بیماری های التهابی روده
-رابطه جنسی مقعدی
-بیماری های منتقله جنسی
-سل
-سرطان خون و یا سرطان مقعد
زمانی که به هر یک از دلایل فوق، ترک خوردگی مقعد ایجاد میشود، عضله یا همان اسفنکتر مقعدی در تماس با مدفوع قرار گرفته و همین تماس موجب تحریک شدید آن عضله و انقباض آن میشود. انقباض عضله مقعدی سبب ایجاد درد و کاهش خون رسانی به مقعد میشود. یکی از دلایل اصلی در عدم بهبود زخم مقعدی، کاهش خونرسانی به مقعد است.
شقاق یا فیشر مقعدی در صورتی که در همان روزهای اول درمان شود، به درمان دارویی پاسخ خوبی میدهد. زمان طلایی در درمان شقاق مقعدی تا ۶ هفته بعد از ایجاد آن میباشد، در صورتی که بیشتر از ۶ هفته از ایجاد فیشر و وجود علائم میگذرد، درمان های دارویی عموما موثر نبوده و تزریق بوتاکس و لیزر فیشر و عضله مقعد، درمان اصلی آن میباشد.
تزریق بوتاکس در درمان شقاق مقعدی
بوتاکس یا به اصطلاح همان سم بوتولونیوم در هر نقطه عضلانی از بدن که تزریق شود، میتواند سبب ایجاد شلی عضلانی شود. بوتاکس از دیرباز تا به امروز برای درمان انواع اختلالات عصبی و عضلانی در طب پزشکی کمک کننده بوده است. علاوه بر استفاده درمانی از بوتاکس، نقش آن در اقدامات زیبایی شناخته شده میباشد.
درمان شقاق با بوتاکس یک درمان نوین اما اثر بخش است. زمانی که بوتاکس برای درمان شقاق در اسفنکتر مقعد تزریق شود، اسپاسم عضله مقعدی حدود ۵ تا ۱۰روز پس از تزریق، شروع به از بین رفتن میکند. خارج شدن عضله مقعد از حالت اسپاسم شدید، موجب کاهش درد و بهبود خونرسانی به بافت آسیب دیده و تسریع روند بهبودی بیماران میشود.حدود ۴ تا ۶ماه اثر بوتاکس باقی می ماند.
بعد از مراجعه و تزریق جهت درمان شقاق با بوتاکس، در حدود یک هفته پس از تزریق بوتاکس به مقعد، روند کاهش درد بیماران شروع میشود. حدود نیمی از بیماران که تحت درمان شقاق با بوتاکس هستند، به صورت کامل با درد و سوزش خداحافظی میکنند. در ۵۰ درصد باقی مانده بیماران نیز، کاهش چشمگیر درد و سوزش دیده میشود.
درمان شقاق با بوتاکس حدود ۷۰درصد موفقیت دارد. بیشترین اثر بوتاکس در درمان فیشر یا شقاق مقعدی در حدود هفته چهارم پس از تزریق اتفاق می افتد. ممکن است نیمی از بیماران به تزریق مجدد بوتاکس برای درمان کامل فیشر نیاز مند باشند. درصد موفقیت در تزریق مجدد بوتاکس برای درمان فیشر حدود ۵۰درصد میباشد.
توضیحات دکتر پرهام فراهانی درباره بوتاکس مقعد
55s
علائم شقاق یا ترک خوردگی مقعدی
شایع ترین علامت ایجاد شقاق یا ترک خوردگی مقعدی، درد و سوزش در مقعد میباشد. این درد و و سوزش معمولا همیشه همراه بیمار بوده و با اجابت مزاج تشدید میشود. گاهی بیماران درد شقاق مقعدی را به مانند عبور تکه های شیشه از مقعد تشبیه میکنند. درد شقاق یا فیشر از حدود چند دقیقه یا ساعت ممکن است طول بکشد. معمولا فیشر زمانی که زیر ۶ هفته باشد، فیشر حاد گفته میشود و با درمان های دارویی عموما التیام میبابد.
خونریزی از مقعد به میزان کم و شاید در حدی که فقط چند قطره خون وجود داشته باشد نیز، از سایر علائم فیشر یا شقاق مقعدی میباشد. البته خونریزی از مقعد ممکن است دلایل متفاوتی داشته باشد که حتما میبایست جدی گرفته شود.
بوتاکس مقعد چگونه تزریق میشود؟
بوتاکس تزریقی به مقعد با بوتاکس تزریقی به صورت و پیشانی، عضلات گیجگاهی و حتی بوتاکس تزریق شده به معده تفاوتی ندارد. عموما بوتاکس دیستون یا مسپورت برای اینکار استفاده میشود. در حدود ۵۰ واحد بوتاکس به صورت عضلانی به داخل عضله مقعد تزریق میشود. عموما اینکار با بی حسی ناحیه انجام میشود اما امکان تزریق بوتاکس مقعدی تحت بیهوشی و خواب مصنوعی نیز وجود دارد
-آمادگی پیش از درمان شقاق با بوتاکس
برای درمان شقاق با بوتاکس نیاز به انجام هیچگونه آمادگی قبلی وجود ندارد. اینکار نیاز به آمادگی روده ای جهت پاکسازی روده ها ندارد.
-بهتر است همراه داشته باشید.
-حدود ۶ ساعت قبل از تزریق بوتاکس هیچگونه مواد خوراکی استفاده نباید کرد.
-توصیه میکنیم در روز تزریق، حتما برای حضور در مطب از لباس ها و کفش های راحت بپوشید. ناحیه تزریق را قبل از حضور در کلینیک کامل تمیز و اصلاح نمایید.
-مراقبت های پس از تزریق بوتاکس مقعد
-معمولا طی ۴۸ ساعت اول پس از تزریق بوتاکس به مقعد، ممکن است احساس درد یا خونریزی خفیف داشته باشید. درد تزریق بوتاکس مقعد، شدید و آزار دهنده نیست اما با مصرف مسکن های ساده مانند استامینوفن تسکین پیدا میکند.
-ممکن است بیماران علائم کلی مانند سردرد یا احساس خستگی را دو الی سه روز اول بعد از تزریق تجربه نمایند.
-دفع گاز روده در حدود ۱۰ درصد بیماران طی دو هفته اول ممکن است بیشتر باشد که به صورت خود به خودی رفع میشود و جای نگرانی وجود ندارد.
رژیم غذایی بعد از تزریق بوتاکس مقعد:
رژیم غذایی بعد از تزریق بوتاکس مقعد میبایست یک رژیم غذایی پر فیبر باشد. مصرف مایعات کافی در کنار مصرف منظم فیبر موجب عملکرد منظم روده ها و پرهیز از یبوست میباشد. یبوست در دوران نقاهت بعد از تزریق بوتاکس مقعد میتواند روند بهبودی را کند نماید.
باید و نباید های بعد از درمان شقاق با بوتاکس
-مصرف مقدار کافی مواد فیبر دار در کنار مصرف منظم ۸لیوان آب
-داشتن حداقل ۴۵ دقیقه پیاده روی در روز
-استفاده از لگن آب گرم به صورت منظم، ترجیحا هر بار بعد از اجابت مزاج به منظور کاهش ورم
-پرهیز از نشستن های طولانی و بالای ۲ الی ۳ سه ساعت به صورت مداوم
-پرهیز از شست و شو محکم و سفت مقعد
-پرهیز از زور زدن و دفع با فشار مدفوع
-پرهیز از مصرف الکل تا ۶ هفته بعد از تزریق بوتاکس مقعد
بهترین پزشک برای تزریق بوتاکس مقعد
دکتر پرهام فراهانی متخصص جراحی عمومی و لاپاراسکوپی معتقدند که بهترین پزشک برای تزریق بوتاکس به مقعد به منظور درمان شقاق مقعدی، آن پزشکی میباشد که علاوه بر مهارت علمی بر آناتومی و نحوه تزریق بوتاکس، تسلط تکنیکی کافی به این روش داشته باشند.
همچنین بهترین پزشک برای درمان فیشر یا شقاق در تهران شما را به دقت معاینه کرده و بر اساس شرایط شما، درمان مناسب را ارائه میدهد. گاهی درمان مناسب برای ترک خوردگی مقعد استفاده از داروهای خوراکی و موضعی هست و گاهی تزریق بوتاکس و مرحله آخر، انجام لیزر یا جراحی باز فیشر میباشد.
هزینه تزریق بوتاکس مقعد
هزینه تزریق بوتاکس علاوه بر اینکه به نوع بوتاکس تزریق شده به مقعد، محل تزریق بوتاکس و نیاز به بیهوشی و یا بی حسی بستگی دارد. به نوع خدمات و بیمارستانی که خود بیمار انتخاب می کند نیز بستگی دارد. ممکن است بعضی بیماران انجام خدمات در بیمارستان های خصوصی را انتخاب کنند و یا براساس هزینه ای که برای درمان خود در نظر گرفته اند به انجام خدمات در بیمارستان های دولتی اکتفا کنند.
عوارض تزریق بوتاکس مقعد
به طور کلی اینکار یک اقدام کم تهاجمی و کم درد میباشد و عوارض جدی ای برای آن گزارش نشده است.عمده عوارض تزریق بوتاکس به مقعد جهت درمان فیشر طی دو هفته اول بعد از آن رفع میشود
نوع بوتاکس مصرفی برای مقعد
به صورت کلی در حال حاضر دو نوع بوتاکس در ایران تاییدیه وزارت بهداشت را دارند. این دو بوتاکس همان دیستون و مصپورت هستند که برای صورت و سایر قسمت های بدن از آنها استفاده میشود. بوتاکس استفاده شده برای مقعد دقیقا مانند بوتاکس صورت و سایر نواحی بدن میباشد.صرفا دوز مورد استفاده برای مقعد با دوز استفاده شده برای صورت یا زیر بغل وسایر قسمت های دیگر متفاوت میباشد. همچنین مدت ماندگاری بوتاکس مقعد چیزی بین ۳ تا ۶ماه متفاوت و متغیر میباشد. استفاده از بوتاکس های مورد تایید ومجاز برای درمان بسیار مهم و کلیدی میباشد زیرا حفظ زنجیره سرمای بوتاکس برای اثر بخشی کافی آن الزامی میباشد.
