لیزر فیشر یا شقاق یکی از جراحی های معجزه آسا برای بیماران می باشد. با انجام اینکار درد و و سوزش بیماران پس از گذشت دوران نقاهت به میزان چشم گیری کاهش پیدا کرده و علائم آزار دهنده بیمار فروکش می کند. لیزر فیشر معمولا همراه با یک برش بسیار کوچک در کنار مقعد، برای تنظیم میزان کشش عضله اسفنکتر تحتانی مقعد است.
لیزر شقاق توسط دکتر پرهام فراهانی با بیهوشی و خواب مصنوعی، طی حدود ۱۵ دقیقه انجام می شود. برای انجام لیزر شقاق نزد دکتر پرهام فراهانی، شما نیاز به هیچگونه بستری و اقامت طولانی مدت در بیمارستان نخواهید داشت. اینکار یک اقدام سرپایی می باشد که صرفا نیاز به ۸ ساعت ناشتایی دارد.
مراقبت های پس از لیزر فیشر نیمی از درمان شما است. رعایت برخی نکات بسیار ساده پس از لیزر فیشر، به درمان کامل شما منتهی می شود. خود مراقبتی بعد از لیزر فیشر یا شقاق بسیار پر اهمیت است. در این پست قصد داریم تا درباره نحوه مراقبت های پس از لیزر شقاق توسط دکتر پرهام فراهانی با شما عزیزان صحبت کنیم. رعایت کامل دستورالعمل ها، موجب اخذ بهترین نتیجه و کاهش احتمال بروز عوارض میشود.
به طور کلی بیماران ۲۴ پس از لیز فیشر، میتوانند به فعالیت های عادی خود بازگردند. درصد کمی از بیماران نیاز به استراحت به مدت ۴۸ ساعت پیدا می کنند و در موارد شقاق شدید، ممکن است مدت زمان نیاز به استراحت تا یک هفته نیز ادامه داشته باشد. اما به طور کلی مدت زمان نقاهت پس از لیزر فیشر در حدود ۲ تا ۶ هفته است. تفاوت در بازه زمانی بهبودی پس از لیزر شقاق، به پاسخ بدنی بیمار و میزان پایبندی به خود مراقبتی های پس از این اقدام پزشکی بستگی دارد.
بلافاصله پس از لیزر شقاق چه کار کنیم؟
دوران نقاهت لیزر فیشر یا شقاق از همان لحظه انجام آن آغاز می شود. اولین نکته پس از عمل شقاق با لیزر آن است که بهتر است یک نفر همراه با خود داشته باشید. به هیچ عنوان در روزی که لیزر یا جراحی شقاق انجام داده اید، رانندگی نکنید. به صورت منظم داروهای تجویز شده را استفاده نمایید. داروهای پس از لیزر شقاق شامل مسکن ها، آنتی بیوتیک، ملین و پماد است. مصرف منظم و دقیق داروها با بهبودی سریعتر شما رابطه مستقیم دارد.
در روز انجام لیزر بهتر است لباس های راحت همراه خود داشته باشید که بعد از لیزر با توجه به درد احتمالی و احساس خواب آلودگی ناشی از مصرف داروهای خواب آور،تعویض لباس راحت تر باشد.
علت درد بعد از عمل شقاق
درد پس از لیزر و جراحی شقاق مقعدی، یک علامت شایع و غیر نگران کننده است. این درد معمولا تیز و مانند تیر کشنده می باشد که با اجابت مزاج تشدید می شود. اوج درد پس از لیزر شقاق طی ۴۸ ساعت اول بعد از لیزر اتفاق می افتد. مصرف مسکن ها در کنار اجابت مزاج به کمک ملین ها، به کاهش درد پس از لیزر کمک می کند. معمولا این درد طی ۱۰ الی ۲۱ روز پس از لیزر شقاق رفع می شود. مصرف مشروبات الکی به دلیل ماهیت اسیدی آنها، میتواند سبب تشدید درد و تاخیر در بهبودی محل زخم شود.
۱. علل طبیعی و مورد انتظار درد در دوران نقاهت
این دردها بخشی از فرآیند بهبودی هستند و معمولاً با داروهای مسکن تجویز شده توسط پزشک قابل کنترل می‌باشند:
الف. زخم و التهاب ناشی از جراحی
زخم باز: در جراحی‌های شقاق (به ویژه روش سنتی)، یک برش یا زخم باز ایجاد میشود که باید به مرور زمان بهبود یابد. این زخم تا زمانی که کاملاً بسته و ترمیم نشده است، هنگام تماس و حرکت دردناک خواهد بود.
التهاب موضعی: التهاب، تورم و قرمزی در اطراف محل جراحی یک واکنش طبیعی بدن به آسیب و تلاش برای ترمیم است که باعث ایجاد درد میشود.
ب. اسپاسم (گرفتگی) عضلانی
علت شقاق: شقاق مزمن اغلب به دلیل انقباض شدید و مزمن عضله اسفنکتر داخلی مقعد (اسپاسم) ایجاد میشود که خونرسانی به زخم را کاهش داده و مانع بهبود آن میشود.
بعد از عمل: اگرچه جراحی اسفنکتروتومی با هدف شل کردن این عضله انجام میشود، اما در دوران نقاهت، خود عضله به دلیل دستکاری جراحی ممکن است دچار اسپاسم‌های موقت و دوره‌ای شود که به ویژه پس از دفع مدفوع، درد شدیدی ایجاد میکند.
ج. دفع مدفوع
ترس از دفع: شدیدترین درد پس از عمل شقاق معمولاً هنگام و بلافاصله پس از دفع مدفوع احساس میشود.
فشار مکانیکی: عبور مدفوع (حتی نرم) از کنار ناحیه زخم باعث کشیدگی و تحریک آن میشود. بیماران اغلب از ترس این درد، مدفوع خود را نگه می‌دارند که منجر به یبوست و سفت شدن مدفوع و در نتیجه، درد شدیدتر در دفع بعدی میشود.
د. نوع روش جراحی
جراحی سنتی: معمولاً درد بیشتری نسبت به روش‌های کم‌تهاجمی دارد.
لیزر یا رادیوفرکوئنسی: بیمارانی که با لیزر یا سایر تکنیک‌های کم‌تهاجمی عمل می‌شوند، اغلب درد بسیار کمتر و دوره نقاهت کوتاه‌تری را تجربه میکنند.
۲. علل غیرطبیعی و هشداردهنده درد شدید
اگر درد پس از چند روز یا یک هفته به جای کاهش، افزایش شدید و پیشرونده پیدا کند یا با علائم دیگری همراه شود، ممکن است نشان‌دهنده یک عارضه باشد که نیاز به مراجعه فوری به پزشک دارد:
الف. عفونت در ناحیه جراحی
افزایش درد، تب، لرز، قرمزی بیش از حد، تورم شدید یا خروج ترشحات چرکی و بدبو (چرک) از ناحیه زخم، از مهمترین علائم عفونت بعد از عمل شقاق هستند. عفونت روند بهبودی را مختل کرده و درد را چندین برابر میکند.
ب. تشکیل آبسه یا فیستول
در موارد نادر، عفونت‌های اولیه ممکن است منجر به تشکیل آبسه (تجمع چرک) در بافت‌های عمقی یا ایجاد یک مسیر غیرطبیعی (فیستول) شوند. این وضعیت با درد ضربان‌دار و مداوم همراه است.
ج. احتباس ادراری (مشکل در دفع ادرار)
گاهی اوقات به دلیل درد شدید، تورم موضعی و اسپاسم عضلات کف لگن، فرد دچار مشکل در دفع ادرار میشود. این عارضه اگرچه مستقیماً درد مقعدی نیست، اما میتواند باعث ناراحتی شدید و نیاز به مراقبت پزشکی فوری شود.
د. هماتوم (تجمع خون)
تجمع خون زیر پوست در محل جراحی (هماتوم) ممکن است باعث تورم و درد شدید موضعی شود.
خونریزی و خروج خون آبه به خصوص قبل یا بعد از اجابت مزاج، یک یافته شایع بعد از جراحی یا لیزر شقاق می باشد. وجود هرگونه زخم در اطراف و داخل مقعد به دلیل حرکات زیاد آن ناحیه و همچنین تماس مداوم آنجا با مواد عفونی مدفوع، سبب تاخیر در بهبودی زخم های مقعدی نسبت به باقی قسمت های بدن می شود.
به همین خاطر بهبودی در زخم و محل جراحی یا لیزر فیشر در مقایسه با باقی قسمت های بدن، کمی متفاوت تر بوده و نیازمند رعایت کامل اصول خود مراقبتی بعد از لیزر شقاق می باشد. خونریزی و خروج خون آبه تا ۴ هفته پس از لیزر شقاق طبیعی است. عموما این خونریزی ها زمانی رخ می دهند که اجابت مزاج فرد به صورت یبوست و یا همراه با زور زدن باشد.
مراقبت های بعد از عمل شقاق با لیزر
مراقبت های بعد از لیزر شقاق عبارتند از:
رژیم غذایی پس از لیزر شقاق
یکی از دلایل اصلی ایجاد شقاق یا ترک مقعدی، وجود یبوست است. یبوست در عین حال یکی از مشکلات رایج در میان افراد است. در دوران نقاهت پس از لیزر فیشر، پرهیز از یبوست یک مسئله مهم و حیاتی است.مصرف حداقل ۸ لیوان آب در روز در کنار مصرف میزان کافی از منابع فیبر و میوه ها، به کاهش یبوست و کارکرد بهتر دستگاه گوارش کمک می کند. از مصرف غذاهایی که موجب یبوست و اختلال در اجابت مزاج شما می شوند می بایست خودداری نمود. مصرف الکل با تاخیر در بهبودی زخم همراه می باشد.
به طور کلی در روزهای اول پس از لیزر و جراحی شقاق مقعدی، بسیار از بیماران درباره نوع مواد خوراکی و نوع وعده های غذایی از دکتر پرهام فراهانی سوال می پرسند. به اعتقاد دکتر فراهانی بعد از لیزر فیشر، محدودیت در مصرف مواد غذایی یا وعده های غذایی به غیر از مواردی که بالاتر عرض شد وجود ندارد. اما بهتر است اگر سابقه یبوست دارید، ۴۸ ساعت اول از غذاهای آبکی مصرف نمایید.
ورزش و بازگشت به فعالیت بعد از لیزر شقاق
اغلب بیماران یک روز پس از لیزر شقاق یا ترک مقعد میتوانند به فعالیت عادی و روزانه خود بپردازند. اگر کار سبک و بودن نیاز به فعالیت جسمی سنگین دارید از روز دوم بعد از لیز فیشر نزد دکتر پرهام فراهانی میتوانید به فعالیت های عادی خود بپردازید.در مواردی که افراد فعالیت های ورزشی یا کاری سنگین و جسمانی دارند بهتر است حداقل تا ۱۰روز از انجام کارهای سنگین خود داری نمایند.
از یک روز پس از لیزر فیشر یا شقاق میتوانید فعالیت های سبک ورزشی مانند پیاده روی آهسته را داشته باشید.برای استخر رفتن بعد از لیزر شقاق عجله نکنید وحداقل ۱۰روز صبر کنید.حتما روزانه ۳۰دقیقه پیاده روی جهت جلوگیری از یبوست وبهبود گردش خون اطراف مقعد داشته باشید.
معجزه ای به نام لگن آب گرم
بعد از لیزر یا جراحی شقاق استفاده از لگن آب گرم به صورت روزانه و هر روز حداقل سه مرتبه به کاهش درد،تورم و بهبود سریع تر محل جراحی کمک میکند. لگن آب گرم با ایجاد گردش خون مناسب در اطراف مقعد و همچنین تنظیم فشار عضلات انتهایی دستگاه گوارش به تسریع در روند بهبودی زخم کمک میکند. حتما ده روز اول پس از لیزر یا جراحی روزانه به میزان حداقل ۳بار و هر مرتبه حدود ۱۵دقیقه در لگن آب گرم بنشینید. لگن آب گرم علاوه بر مزیت های زیاد به بهبود حرکات روده ای نیز کمک میکند.
گاهی ممکن است برخی پزشکان استفاده از لگن بتادین را توصیه نمایند.بتادین در غلظت های بالا، درمان خوبی برای بهبود زخم نمیباشد اما استفاده از چند قطره بتادین در لگن آب گرم میتواند گزینه خوبی برای ضد عفونی باشد.
اجابت مزاج بعد از لیزر شقاق
برخلاف آنچه بیماران درباره دفعات اجابت مزاج بعد از لیزر شقاق تصور میکنند که هر چقدر این دفعات کمتر باشد بهتر است، دفع منظم و متعدد بعد از لیزر شقاق به بهبودی محل زخم کمک بیشتری میکند. اجابت مزاج در دفعات مختلف موجود کاهش فشار به دیوار مقعد و همچنین کوتاه کردن زمان تلاش برای اجابت مزاج میباشد.
حتما بیماران طی روزهای اول پس از لیزر شقاق یا فیشر برای کاهش درد به دنبال اجابت مزاج، میبایست حدود ۵ دقیقه قبل از اجابت مزاج مقعد خود را با آب گرم شسته و شو دهند. اینکار به شل شدن بهتر عضلات اطراف مقعد و کاهش درد و احساس سوزش به دنبال اجابت مزاج کمک میکند. در صورتی که با تمامی نکات گفته شده همچنان از یبوست رنج میبرید، حتما روزانه ۳۰دقیقه پیاده روی داشته باشید. درمان آخر در رفع یبوست استفاده از ملین ها میباشد.
زمان مراجعه به پزشک بعد از لیزر شقاق
لیزر شقاق و درمان یک جلسه ای آن توسط دکتر پرهام فراهانی، برخلاف روش های سنتی قدیمی که نیاز به پانسمان و تعویض روزانه آن داشتند، به این امور احتیاجی ندارد و صرفا بیماران روزهای ۷ و ۲۸ پس از جراحی لازم است که به ایشان مراجعه نمایند. مهمترین روزها در نقاهت پس از لیزر شقاق، ۵ روز ابتدایی می باشد که در صورت رعایت کامل نکات و مصرف منظم داروها، بهبودی قابل توجهی در بیماران ایجاد می شود.
مراقبت های پس از تزریق بوتاکس مقعد
در حال حاضر جدیدترین روش درمانی برای بیماری فیشر، در صورتی که به مراحل مزمن نرسیده باشد، تزریق بوتاکس به عضلات نواحی مقعد می باشد. با انجام اینکار، خونرسانی به زخم اطراف مقعد بهتر شده و بیماران علائم کمتری را تجربه می کنند. به طور کلی، مراقبت های پس از لیزر شقاق و همچنین تزریق بوتاکس به مقعد مشابه هم بوده، با این تفاوت که دوران نقاهت بوتاکس مقعد بسیار کوتاه تر میباشد.
